สถานภาพความรู้ความเข้าใจภูมิสถานยุคต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ก่อนการปฏิรูปสู่ความเป็นสมัยใหม่ ราวกลางพุทธศตวรรษที่ ๒๕ ในวงวิชาการปัจจุบัน มีที่มาจากชุดข้อมูลหลัก ๒ กลุ่ม คือ เอกสารลายลักษณ์ประเภทพงศาวดาร วรรณกรรม และจารึก กับภาพถ่ายเก่าที่เริ่มมีการบันทึกในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ ๒๕ หลักฐานทั้งสองกลุ่มแม้จะให้รายละเอียดทางกายภาพของบ้านเมืองในสมัยนั้นได้ดีพอสมควรแต่ยังถือว่ามีข้อจำกัดอยู่ไม่น้อย ทั้งในแง่ของปริมาณที่มีอยู่จำกัด ความน่าเชื่อถือ และสภาพของตัวหลักฐานที่หลงเหลือให้ศึกษา จนอาจกล่าวได้ว่า ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ก่อนยุคสมัยแห่งการปฏิรูปครั้งใหญ่ มีลักษณะเหมือนภาพถ่ายที่พร่าเลือนหรือภาพวาดที่ขาดวิ่น [อ่านเพิ่ม]

อย่างไรก็ตาม เมื่อไม่นานมานี้ได้มีการตีพิมพ์เอกสารชุดสำคัญที่ยังไม่เคยมีการเผยแพร่ที่ไหนมาก่อน คือ “แผนที่กรุงเทพฯ-ธนบุรี จ.ศ. ๑๒๔๙” (พ.ศ. ๒๔๓๐) และมีงานศึกษาตีความจิตรกรรมฝาผนังพระราชพิธีสิบสองเดือน วัดราชประดิษฐ ขึ้นใหม่อีกครั้ง ซึ่งงานทั้งสองชิ้น ได้เปิดเผยให้เห็นหลักฐานและข้อมูลใหม่แก่แวดวงวิชาการ ในการย้อนกลับไปศึกษา ทำความเข้าใจภูมิสถานกรุงรัตนโกสินทร์ในอดีตได้มากยิ่งขึ้น แม้ข้อมูลหลักฐานชุดดังกล่าวจะเป็นสิ่งที่ถูกผลิตขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๕ มิใช่หลักฐานร่วมสมัยในยุคต้นรัตนโกสินทร์ แต่หลักฐานทั้งสองก็ได้ทิ้งร่องรอยบางประการ ที่ทำให้สามารถสืบย้อนกลับไปในอดีตได้ไกลกว่ายุคสมัยที่มันถูกสร้างขึ้นกล่าวให้ชัดคือ หลักฐานทั้งสองชิ้นสามารถใช้เป็นเครื่องมือในการศึกษาประวัติศาสตร์ยุคต้นรัตนโกสินทร์ได้

ขอข้อมูลเพิ่มเติม และสั่งซื้อได้ที่ +662 011 0269
อีเมล์ piriyafoundation@gmail.com
Line Official: @piriyafoundation